Makedonya’da Şirket Kurulumu

Makedonyada Yabancı Yatırımlar

Küçük ve açık bir ekonomi olarak Makedonya, yabancı yatırımları çekmek için aktif adımlar atmaktadır. Özellikle yabancı yatırımcıların yerli ortakları ile aynı haklardan yararlanmalarını sağlayıcı ve diğer haklarını da güvence altına alıcı düzenlemeler yapılmasına önem verilmektedir.

Makedonya, Dünya Bankası Kolay İş Yapma 2015 Raporuna göre 30. sıradayken 2016 Raporunda 12. sıraya  2017 raporunda 8. Sıraya yükselerek, Bölgesinde birinci olan konumunu devam ettirmiştir. Yine aynı kaynağa göre ülkede iş kurma kolaylığı açısından Makedonya listenin 2. Sırasında yer almaktadır.

Makedonya’daki Şirket Kurma Prosedürü:

Makedonya’da yerli ve yabancı firma ayrımı bulunmamakta, vergiler, imtiyazlar ve devlet destekleri anlamında tüm firmalar aynı prosedürlere ve mevzuata tabi bulunmaktadır.

Makedonya’da firma kurma işlemlerinde Merkez Sicil tek yetkili kurumdur. Oluşturulan tek başvuru sistemi sayesinde, şirket kurma işlemleri 4 saatte ve çok düşük maliyetlerle sonuçlandırılmaktadır. Buna göre, yatırımcılar Merkez Sicil’de tek bir ofisle muhatap olmakta, başvuruları bu ofise yapmakta, gerekli bilgileri söz konusu ofisten alabilmektedir. Söz konusu tek başvuru sistemi, Makedonya’nın değişik yerlerindeki 32 adet kurum ve kuruluş ofisleriyle elektronik olarak bağlı olan Merkez Sicil tarafından yürütülmekte ve sonuçlandırılmaktadır.

Makedonya’daki şirket kurma ya da şube açma şeklindeki yapılanmalar temelde firmalarımızın tercihine kalmaktadır. Ülkede ticari faaliyette bulunmak için şirket kurmak şart olmakla birlikte, müteahhitlik yapmak ya da sadece temsilci bulundurmak amacıyla Makedonya’ya gelen firmalarımızın bazıları şirket kurmak yerine şube açmayı tercih edebilmektedir.

Yabancı firmaların ülkede temsilcilik açmaları için gerekli şartlar:

  • Yabancı firmanın noter onaylı ticaret sicil gazetesi,
  • Temsilciliğin Makedonya’daki adresi,
  • Temsilcilik açma sürecinde imza yetkisi olan kişinin adı ve kimlik/pasaport numarası,
  • Temsilcilik müdürünün adı ve kimlik/pasaport numarası,
  • Temsilcilikte çalışacak tüm elemanların adı ve kimlik/pasaport numaraları.
  • Gerekli diğer belgeler:
  • Temsilcilik açma kararı,
  • Makedonya Merkez Sicil Kurumu’na temsilcilik kayıt başvuru formu,
  • Temsilciliğin çalışma programı,
  • Makedonya’daki temsilciliğin faaliyetleri konusunda bütün sorumlulukları üstlendiğine dair ana şirketin beyanatı.
  • Makedonya Cumhuriyeti’nde doğrudan vergiler (kurumlar vergisi, kişisel gelir vergisi, emlak vergisi) ve dolaylı vergiler (KDV ile ÖTV) uygulanmaktadır.
  • Makedonya’da faaliyet gösterecek firmalarımız açısından önem taşıyan konuların başında gelen vergilere ilişkin özet bilgiler aşağıda yer almaktadır:
  • Kurumlar Vergisi, %10’luk düz vergi olarak uygulanmaktadır. Bu oranla Makedonya Avrupa’nın en düşük vergi uygulamasına sahip ülkelerinden biri konumunda olup, söz konusu oranın önümüzdeki yıllarda %8’e düşürülmesi planlanmaktadır.
  • Ülkede uygulanan gelir vergisi oranı da %10’dur.
  • Katma Değer Vergisi’nin (KDV) genel uygulama oranı %18 olup, gıda ürünleri, kamu tarafından sağlanan şebeke suyu, kitap, gazete ve dergi gibi yayım-basım ürünleri, güneş enerjisi kolektörleri, ulaşım, bilgisayar donanımları ve yazılımda ise %5’lik KDV alınmaktadır.
  • Emlak Vergisi %0,1-0,2. Gayrimenkul Satış Vergisi ise %2-4 gibi çok düşük oranlarda uygulanmaktadır.
  • Sosyal Vergiler;
  1. Emeklilik ve Malul Sigortası %21,2
  2. Sağlık Sigortası %9,2
  3. İş ilişkisi %1,6

Söz konusu sosyal vergi ve sigortaların düşürülmesi yeni hükümetin gündeminde olan bir konudur.

Yıl içerisinde kurumlar vergisi ve kişisel gelir vergisi aylık olarak ödenmektedir. Kurumlar vergisi için aylık ödemelerin ayın bitiminden en geç 15 gün içerisinde yapılması gerekmektedir. Kişisel gelir vergisi ise çalışana maaş ödemesi ile eşzamanlı olarak yatırılmaktadır.

Öte yandan, takvim yılının bitiminden sonra vergi mükelleflerinin kurumlar vergisi için vergi bilançosunu Kamu Gelirler Dairesine en geç 28 (29) Şubata kadar sunması gerekmektedir. Kişisel gelir vergisi için süre 15 Mart olarak belirlenmiştir.

Serbest bölgelerde faaliyet gösteren firmalar çalışmaya başladıkları tarih itibariyle 10 yıl süreyle kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır. Bahse konu firmaların çalışanlarına uygulanan kişisel gelir vergisinde ise 5 yıl süreyle %50 indirim yapılmaktadır.